ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio Pazar günü Panama lideri José Raúl Mulino’ya ültimatom verdi. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Panama Devlet Başkanı Jose Raul Mulino ve Panama Dışişleri Bakanı Javier Martinez-Acha ile yaptığı görüşmede, “Çin’in kanal üzerindeki etkisinin kabul edilemez olduğu ve acil değişiklikler yapılmadığı takdirde ABD’nin Panama ile yaptığı anlaşma uyarınca haklarını korumak üzere gerekli önlemleri alması gerekeceğini” belirtti.

Mulino görüşmenin ardından gazetecilere yaptığı açıklamada Rubio’nun “kanalı geri alma ya da güç kullanma tehdidinde bulunmadığını” savundu. Ancak Rubio görüşmede şu ifadeleri kullandı:

“Çin’in nüfuzuna ilişkin acil değişiklikler olmadığı takdirde, ABD antlaşma kapsamındaki haklarını korumak için gerekli tedbirleri alacaktır.”

Rubio, görüşmenin ABD ile Panama arasındaki stratejik ilişkinin yeniden canlandırılmasına yönelik “önemli bir adım” olduğunu vurguladı ve ABD’nin her iki ülkeyi de “daha güvenli, daha güçlü ve daha varlıklı hale getirme konusundaki kararlılığına” değindi. Rubio, “düzensiz göç krizini sona erdirmek için iş birliğine dayalı çabaların önemini” de belirtti.

Bu uyarı, ABD Başkanı Donald Trump’ın “kanalı geri alma sözü vermesinin” ve Rubio ile Panama Devlet Başkanı Mulino’nun, dün bir araya gelmesinin ardından geldi.

Mulino, gazetecilere yaptığı açıklamada, “kanalı ele geçirmek için ABD askeri gücüne yönelik ciddi bir tehdit görmediğini belirterek, Trump’ın Çin etkisine ilişkin endişelerini gidermek için ABD ile teknik düzeyde görüşmeler yapılmasını önerdiğini” söyledi. Ancak Trump’ın kanalı geri alma sözü, Panama’da önemli bir tepkiye yol açtı; 31 Ocak Cuma günü Panama City’deki protestocular, Trump ve Rubio’nun büstlerini yaktı.

Mulino, 30 Ocak Perşembe günü “kanalın mülkiyeti” konusunun Rubio ile görüşülmeye açık olmadığını söyleyerek, “Kanal hakkında müzakere edemem, hatta bir müzakere süreci bile başlatamam. Bu konu kapanmıştır, kanal Panama’ya aittir” dedi.

Panama Kanalı, on yıllar önce ABD ile imzalanan bir tarafsızlık anlaşması uyarınca işletmesi de dahil Panama hükümetine ait. Ancak Çinli şirketler, kanalın yakınındaki liman ve terminallere büyük yatırımlar yaptı. Hong Kong merkezli bir şirket, kanalın girişlerine yakın beş limandan ikisini işletiyor.