Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinin 2’nci yıl dönümü yaklaşırken Adalet Bakanlığı, deprem bölgesinde açılan ceza davası sayısının bin 346 olduğunu, idari yargıda ise şimdiye kadar 104 bin 933 dava açıldığını bildirerek, “Depremin ilk anından itibaren adalet hizmetlerinin kesintisiz sürdürülmesi amacıyla adeta bir yargı seferberliği başlatılmıştır” açıklamasını yaptı.

Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinin üzerinden 2 yıl geçti. Depremde 53 bin 725 kişi hayatını kaybetti, 107 bin 213 kişi yaralandı. Depremler sırasında 11 ilde binlerce konut yıkıldı. Depremin 2’nci yıl dönümüne günler kala Adalet Bakanlığı, “Deprem Bölgesinde Adalet Hizmetleri” başlıklı yazılı açıklama yaptı.

Açıklamada şunlar kaydedildi:

“Depremin ilk anından itibaren adalet hizmetlerinin kesintisiz sürdürülmesi amacıyla adeta bir yargı seferberliği başlatılmıştır. Kimsenin hak kaybına uğramaması için depremi takiben derhal 120 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında ‘Yargı Alanında Alınan Tedbirlere İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ yayımlanmıştır. Bu Kararname ile yargıda geçici bir müddet süreler durdurulmuş ve icra takibi yapılması bazı istisnalarıyla yasaklanmıştır.

Yargımız, geçmiş depremlerde edindiği tecrübe ve bilgi birikimini kullanarak depremin ilk anından itibaren her türlü delili titizlikle toplamış ve deprem soruşturmalarına ivedi şekilde başlamıştır. Nitekim Cumhuriyet başsavcılıklarımızda derhal deprem suçları soruşturma büroları oluşturulmuş ve buralarda yeteri kadar Cumhuriyet savcısı görevlendirilmiştir.

Deprem kovuşturmalarının etkin biçimde yürütülmesi ve hızlı biçimde sonuçlandırılması, uzmanlar gözetiminde sıcağı sıcağına yürütülecek delil toplama ve inceleme faaliyetlerine bağlıdır. Bunun için bölgeye derhal mimar, inşaat mühendisi ve jeoloji mühendislerinden oluşan toplam 984 bilirkişi görevlendirilmiştir.

“Felaketten sonra bölgede toplam 538 adli tıp uzmanımız görevlendirilmiştir”

Deprem bölgesinde yıkılan ya da üzerinde imara aykırı değişiklik yapılan binalarla ilgili sorumlulukları bulunan kişilerle ilgili Cumhuriyet başsavcılıkları tarafından soruşturmalar yürütülmüş ve koruma tedbirleri gecikmeksizin uygulanmıştır. Hayatını kaybedenlerin yakınlarının daha fazla mağdur olmaması için ölü muayene işlemleri adeta bir seferberlik halinde, gece gündüz demeden gerçekleştirilmiştir. İlk andan itibaren vefat eden vatandaşlarımızın kimlik tespit işlemleri ivedilikle yapılmış ve bilimsel yollarla elde edilen DNA’lar, Adli Tıp Kurumu uzmanları tarafından titizlikle incelenmiştir. Bu kapsamda, felaketten sonra bölgede toplam 538 adli tıp uzmanımız görevlendirilmiştir. Ayrıca adli tıp birimleri güçlendirilmiş, Adli Tıp Kurumunun bütün imkânları bölgenin hizmetine sunulmuştur.

Adalet teşkilatının her bir mensubu ilk andan itibaren bölgede görev almak için seferber olmuştur. Bakanlığımızın ve HSK’nın planlamaları doğrultusunda, yargı teşkilatımız gönüllülük esasıyla hizmetlerin kesintisiz ve eksiksiz yürütülmesini sağlamıştır. Bunun için ‘Kardeş Adliye’ uygulaması hayata geçirilmiş ve deprem felaketine maruz kalan bölgedeki adliyeler ile diğer adliyeler eşleştirilmiştir. HSK tarafından bölgede yaklaşık bine yakın hâkim ve Cumhuriyet savcısı, Bakanlığımız tarafından ise yaklaşık 9 bin personel görevlendirilmiştir. Depremi takiben ceza infaz kurumlarında bulunan her bir tutuklu ve hükümlü için de gerekli önlemler alınmıştır. Nakil işlemleri yapılan hükümlü ve tutuklu sayısı 12 bin 638’dir.

“Yeniden inşa ve diğer ihtiyaçlar için; Bakanlığımız bütçesinden 1 milyar 889 milyon 263 bin 588 TL harcama yapılmıştır”

Arama ve kurtarma ekibi (CEKUT) de derhal bölgeye görevlendirilmiştir. Ceza infaz kurumu personelimizden oluşan CEKUT diğer arama ve kurtarma ekipleriyle birlikte kahramanca enkaz altındaki insanlarımızı kurtarmak için çalışmış ve 41 vatandaşımızı sağ olarak çıkarmıştır. Bakanlığımıza ait tesisler derhal depremzedelerin konaklamasına açılmıştır. Bu kapsamda yaklaşık 7 bin kişi tesislerimizde misafir edilmiştir. Bakanlığımızın bütçe imkânları bölgedeki ihtiyaçların giderilmesine tahsis edilmiştir. Yeniden İnşa, bina onarımları ve diğer ihtiyaçlar için; Bakanlığımız bütçesinden, bugüne kadar toplamda 1 milyar 889 milyon 263 bin 588 TL harcama yapılmıştır. 2025 yılı yatırım programında; deprem bölgesinde 21 adliye hizmet binası, 12 ceza infaz kurumu, 3 adli tıp hizmet binası, 1 personel eğitim merkezi ve 82 kamu personel konutu yer almaktadır.

Hâlihazırda inşaat aşamasında; 8 adliye, 2 ceza infaz kurumu, 2 adli tıp ve 11 kamu personel konutu binası bulunmaktadır. Ayrıca inşaat öncesi hazırlık çalışmaları devam eden 13 adliye, 10 ceza infaz kurumu, 1 adli tıp, 1 personel eğitim merkezi ve 71 kamu personel konutu binası bulunmaktadır. Deprem bölgesinde açılan ceza davası sayısı 1.346 olmuştur. İdari yargıda ise şimdiye kadar toplam 104 bin 933 dava açılmıştır. Deprem nedeniyle yargımızın iş yükünün artması dikkate alınarak yargı teşkilatımız güçlendirilmiştir. Bu kapsamda; deprem bölgesinde 654 adli, 28 idari olmak üzere toplam 682 ilk derece mahkemesi kurulmuştur. Ayrıca 10 Bölge Adliye Mahkemesi dairesi ve 5 Bölge İdare Mahkemesi dava dairesi olmak üzere toplam 15 istinaf dairesi kurulmuştur.

“Depremden kaynaklı davaların bir an önce tamamlanması için yeni ve hızlı bir usul ihdas edilmiştir”

Yeni kurulan toplam 697 mahkeme ve dairenin bölgedeki iş yükünün yönetilmesinde önemli bir rolü olmuştur. Deprem bölgesinde görev yapan hâkim ve savcı sayısı da artırılmıştır. Deprem bölgesindeki bazı idari davaların daha hızlı sonuçlandırılmasına yönelik düzenlemeyi içeren 7471 sayılı “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, 9 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu değişiklikle depremden kaynaklı davaların bir an önce tamamlanması için yeni ve hızlı bir usul ihdas edilmiştir.

Depremden etkilenen 11 ilimizde bulunan adliyelerimize farklı unvanlarda toplam 3 bin 456 personel ataması yapılmıştır. Ayrıca depremden etkilenen yerlerdeki ceza infaz kurumlarına 1.460 infaz personelinin naklen ataması yapılmıştır.