Ankara’nın Trafik Problemleri: Nedenleri ve Çözüm Yolları
Türkiye’nin başkenti olan Ankara, siyasi, idari ve kültürel yönleriyle ülkenin en önemli şehirlerinden biridir. Nüfusu 6 şubat depremleri sonrası aldığı göçlerle 6 milyonu aştığı biliniyor. Başkent, yıllar içinde hızla büyüyen ama aynı oranda çözüm üretilemeyen bir kentleşmeye sahne olmuştur. Bu hızlı büyüme ve kentleşme birçok sorunu da beraberinde getirmiştir. Bu sorunlardan biri de trafik problemidir. Ankara’nın trafik sorunları, günlük yaşamı doğrudan etkileyen ciddi bir meseledir. Gelin Ankara’daki trafik problemlerine değinelim önce.
-Ankara’nın Trafik Sorunlarının Nedenleri
1. Plansız Şehirleşme
Ankara, başkent olması hasebiyle hızla büyüyen bir şehir olmuş, ama bu büyüme genellikle plansız bir şekilde gerçekleşmiştir. Özellikle gecekondu bölgelerinin yaygınlaşması, altyapı hizmetlerinin bu hızla gelişememesi, yolların dar ve karmaşık bir düzende olması trafik yükünü artırmıştır.
2. Nüfus Artışı ve Araç Sayısındaki Yükseliş
Ankara’daki hızlı nüfus artışı, kent yaşam kültürüne geçiş ve son yıllarda aile gelirindeki görece artış, bireysel araç kullanımını da etkilemiştir. Bu durum trafiğe çıkan araç sayısını artırarak yol kapasitesinin üzerinde bir yük oluşmasına neden olmuştur. Her geçen günde trafiğe çıkan araç sayısı artarken yol kapasitesi aynı hızda olmamaktadır.
3.Toplu Taşımada Yetersizlik
Ankara’da otobüs, metro, dolmuş gibi toplu taşıma araçları mevcut olup, bu sistemler hem kapasite hem de kapsama alanı açısından yetersiz kalmaktadır. Özellikle sabah ve akşam saatlerinde otobüs ve metrolarda ciddi bir yoğunluk yaşanmaktadır. Bazı semtlerin metro hattına ulaşımı olmaması, insanları bireysel araç kullanmaya teşvik etmektedir.
4. Yolların Yetersizliği ve Kavşak Sorunları
Ankara’nın yol ağı, kentleşmeye ve artan nüfusa uygun şekilde geliştirilmemiştir. Bazı ana arterlerdeki yolların dar olması, yeterince bağlantı noktası bulunmaması, trafik ışıklarının yoğunluğa göre ayarlanmaması gibi teknik sorunlar trafik sıkışıklığını artırmaktadır. Özellikle sabah ve akşam mesai saatlerinde Eskişehir Yolu, Konya Yolu,Samsun Yolu, İstanbul Yolu gibi arterlerde ciddi tıkanıklıklar yaşanmaktadır.
5. Trafik Kültürü ve Kurallara Uyum Eksikliği
Sürücülerin trafik kurallarına yeterince uymaması, yaya geçitlerinde öncelik tanımaması, kırmızı ışık ihlalleri gibi durumlar hem kazalara hem de trafik akışının bozulmasına neden olmaktadır. Toplu taşıma araçlarının durak dışında yolcu indirip bindirmesi, ikinci sıra park gibi kuralsız davranışlar da trafik sorununu büyütmektedir.
Tüm bu uygulamalara siyasi otorite ve ona bağlı belediye başkanlarının yanlış kişisel tercihleri eklendiğinde trafik sorunu içinden çıkılmaz bir girdaba dönmesine neden olmaktadır.
B. Ankara’nın Trafik Sorunlarına Çözüm Önerileri
1. Akıllı Ulaşım Sistemlerinin Geliştirilmesi
Gelişmiş şehirlerde yaygın olarak kullanılan akıllı ulaşım sistemleri, trafik yönetimini kolaylaştırmakta ve daha verimli bir trafik akışı sağlamaktadır. Ankara’da da bu sistemlerin yaygınlaştırılması gerekmektedir. Trafik ışıklarının yoğunluğa göre senkronize edilmesi, dijital trafik tabelalarının kullanılması, anlık trafik yoğunluğu bilgilerinin mobil uygulamalarla sürücülere sunulması gibi uygulamalar trafik yönetimini iyileştirebilir.
2. Toplu Taşımanın Yaygınlaştırılması ve Modernize Edilmesi
Toplu taşıma sistemlerinin yaygınlaştırılması ve cazip hale getirilmesi, bireysel araç kullanımını azaltmanın en etkili yollarından biridir. Çok pahalı sistemler olmakla beraber, Metro hatlarının sayısının artırılması, mevcut hatların uzatılması ve mümkünse şehrin her yerini metro ağlarıyla örülmesi, otobüs filosunun genişletilmesi ve modernleştirilmesi ve halka özel araç kullanımından vaz geçirecek konforun sağlanması bu bağlamda atılacak önemli adımlardır. ABB Başkanı Mansur Yavaşın Dikimevi-Natoyolu uzatım hattı temel atma töreninde ifade ettiği gibi Çubuktan Konutkente tek bir ödeme ile ulaşım sağlayabilmesi yani entegre ulaşım sistemleri, (metrodan otobüse sorunsuz geçiş) ile yolculara zaman ve maliyet açısından kolaylık sağlanmalıdır.
3. Bisiklet Yolları ve Yaya Ulaşımının Teşviki
Ankara nisbeten düz alanların az olduğu bir coğrafya. Bu nedenle bisiklet için kısıtlı olmakla beraber kısa mesafeli ulaşım için çevre dostu bisiklet yolları yapılarak, kullanımı teşvik edilmelidir. Bu durum trafiği azaltan bir ulaşım alternatifi olarak değerlendirilebilir. Ayrıca yaya yollarının genişletilmesi ve güvenli hale getirilmesi, kısa mesafe ulaşımda insanların bireysel araç yerine yürümeyi tercih etmesi sağlanabilir.
4. Alternatif Güzergah ve Yol Projeleri
Ulaşımda siyaset üstü politikalar izlenmeli, keyfiyetten uzak bilim insanlarından destek alınarak projeler hazırlanmalı. Mevcut yol ağının yetersiz kaldığı bölgelerde alternatif güzergahların oluşturulması trafik akışını rahatlatacaktır. Yeni çevre yolları, tünel geçişleri, köprü projeleri Ankara trafiğini rahatlatmak adına önemlidir. Ayrıca mevcut yolların iyileştirilmesi, kavşakların yeniden düzenlenmesi, otomasyon sistemlerinin devreye sokulması gibi müdahaleler de etkili olacaktır.
5. Park Sorununun Çözülmesi
Kimi bilim insanları otoparkların sayısının azaltılması ve fiyatlarının artırılarak bireysel araç kullanımında caydırıcı olmasının trafik sorununa olumlu etkisinden bahsederken, bazı bilim insanlarıda tam tersini söylemekteler. Ankara’da özellikle merkezde park yeri bulmak büyük bir sorun teşkil etmektedir. Bu nedenle araçlar genellikle ikinci sıra park yaparak hem trafik akışını engellemekte hem de kazalara neden olmaktadır. Bu sorunun çözümü için çok katlı otoparkların yapılması, otopark ücretlerinin makul seviyelere çekilmesi ve akıllı park sistemlerinin kullanılması gereklidir. Bu durum bireysel özgürlüğün kullanımı açısından önemlidir.
6. Eğitim ve Farkındalık Kampanyaları
Trafik kültürünün oluşumunda atılması gereken önemli adımlar bılunmaktadır. Sürücülerin ve yayaların trafik kuralları konusunda bilinçlendirilmesi uzun vadede önemli sonuçlar doğuracaktır. Okullarda trafik eğitiminin daha etkin verilmesi, medya aracılığıyla kurallara uyumun teşvik edilmesi, emniyet birimleri tarafından düzenli denetimler yapılması gibi uygulamalar trafik kültürünün gelişmesini sağlar.
C. Uygulanan Projeler ve Başarı Örnekleri
Metro dünya’da 100 yıl önce yapılmaya başlarken, Türkiye’de tarihi çok da eski değil. Asılda Ankara’da 70’li yıllarda o zamanın belediye başkanı Vedat Dalokay, gençlik parkında temel attı ama gerisi gelmedi. Çok sonra Murat Karayalçın, döneminde temeli atıldı ve gerisi yeni belediye belediye başkanı Melih Gökçek devam ettirdi ama bitiremedi. Hükümet adına Ulaştırma Bakanlığı devir alarak bitirdi. Son yıllarda Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından trafik sorunlarını azaltmak adına bazı projeleri hayata geçirmiştir. Örneğin:
Dikimevi–NATO Yolu Metro Hattı projesi.
AŞTİ–Kızılay Metrosu’nun genişletilmesi projesi.
Elektrikli otobüslerin kullanılması.
Akıllı trafik yönetim merkezleri ile anlık yoğunluk takibi yapılarak trafik ışıkları senkronize edilmektedir.
Bu tür projeler, uzun vadeli ve sürdürülebilir ulaşım çözümleri kapsamında değerlidir. Ancak kapsamlarının genişletilmesi ve sürekliliğinin sağlanması gerekmektedir.
Sonuç olarak,
Ankara’nın trafik problemleri, birçok farklı nedenden kaynaklanan çok boyutlu bir sorundur. Bu sorunların çözümü ise sadece yeni yollar yapmakla değil, aynı zamanda ulaşım politikalarını bütüncül bir yaklaşımla ele almakla mümkündür.
Ankara’nın gelecekte daha yaşanabilir bir kent olması için trafik sorununun çözümüne yönelik bütüncül politikalar, planlı yatırımlar ve halkın desteği büyük önem taşımaktadır. Her bireyin kurallara uyması, alternatif ulaşım yollarını benimsemesi ve toplu taşımayı kullanması bu sürecin başarısını doğrudan etkileyen unsurlar arasında yer almaktadır.
News