CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Ulukışla’da üretici Murat Dündar ile hayvancılığın içinde bulunduğu zor koşulları değerlendirdi.
Gürer: “Üretici bir litre süt satıp bir bardak çay içemez hale geldi”
Üretici Dündar: “Ahır gideri artıyor. Gelir daralıyor”
Gürer: “ besici 1 litre süt 16 TL’ye satılıyor, markette fiyat ikiye katlıyor”
CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köy işleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Ulukışla ilçesinde hayvancılıkla uğraşan üretici Murat Dündar’ı ziyaret ederek hayvancılık sektörünün içinde bulunduğu darboğazı yerinde dinledi. Görüşmede yem fiyatları, süt maliyetleri, ithalat politikaları ve denetimsizlik başta olmak üzere hayvancılığın temel sorunları konuşuldu.
“ÇİFTÇİLİK YAPMADAN HAYVANCILIK SÜRDÜRÜLEMEZ HALE GELDİ”
CHP’li Ömer Fethi Gürer, “Hayvancılık sektörü, et ve süt yanında tekstil, deri, kozmetik ve ilaç sanayi kollarının da hammaddesini sağlıyor. Son yapılan sayımlarda 3 milyon 22 bin tarım işletmesi ülkemizde bulunuyor. Tarımsal yapı araştırmasına göre bu işletmelerin %62’si hem bitkisel üretim hem hayvancılık yapıyor. Yani hayvancılık yapan artık çiftçilik yapmıyorsa, bu işin sürdürülebilirliği kalmamış demektir,” dedi.
“HAYVAN İTHAL EDİYORUZ, SORUNLAR YİNE ÇÖZÜLMÜYOR”
Türkiye’de hayvan varlığına ve ithalata dikkat çeken CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Ülkemizde 16 milyon 800 bin büyükbaş hayvan var. Bunların 1 milyon 700 bini dışında, geri kalanı kültür ve kültür melezi. 2010 yılından beri hayvan ithalatı yapılıyor. Kendi kendine yeten ülke, yurtdışından hayvan getiriyor. 2010’dan bu yana 11 milyon baş hayvan ithalatı yapılmış ama et ve süt sorunu hâlâ devam ediyor,” diye konuştu.
YEM MALİYETLERİ ÜRETİCİYİ EZİYOR
Kapalı ortamda yapılan üretimin verimsizliğine de değinen CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Holstein, Simental gibi et ve süt verimi yüksek hayvanların yıl boyunca kapalı ortamda yemle beslenmesi, hayvancılık yapanları ciddi ekonomik zarara uğratıyor. Çünkü yem fiyatları sürekli artıyor ve hayvandan aynı verim alınamıyor,” dedi.
DÜNDAR: “SÜT FİYATI 18 LİRA 35 KURUŞ AMA BİZ 16 LİRAYA SATIYORUZ”
Üretici Murat Dündar, girdi maliyetlerinin hızla yükseldiğini belirterek, “Mayıs 2024’te 50 kiloluk torbası 540 liraydı. Şu an 760 lira. Bir hayvana günde ortalama 15 kilo yem veriyoruz. Bunun içinde 13 kilo mısır silajı, 2.5-3 kilo beyaz saman, 15 kg süt yemi ve arpa var. Şu an sütün litresi 18 lira 35 kuruşa çıkarıldı ama bizim giderimiz 20-21 lira civarında. Bu şartlarda kurtarması için fiyatın en kötü 24-25 lira olması lazım. Şu an 18 lira 35 kuruş fiyatı var ama biz bu fiyata veremiyoruz. Şu anda verdiğimiz fiyat 16 lira 30 kuruş, bazı yerlerde 16 lira, Kazanma şansımız yok. Girdi maliyetleri arttı. Verdiğimiz süt maliyeti karşılamıyor. Aile işletmesiyiz, çocuklarımızla birlikte çalışıyoruz. 5 kişiyiz burada, Hepimiz çalışıyoruz. Ortalama 28-30 litre arası bir ineğimizden süt alıyoruz. Ama yem vermezsen bu düşer. 13-15 kilo süt yemi, mısır silajı, kepek, arpa veriyoruz. Eğer vermezsek süt 8-10 litreye düşer. Mecburen vermek zorundayız. Şu an 55-60 sağmal hayvan var. Geçen yıl toplam 140 hayvan vardı, şimdi 105-110 civarına düştü. Küçülmek zorunda kalıyoruz. Çünkü yem pahalı. Eğer yem torbası 760 lira değil de 400 lira olsa, 15 kilo yemle 35-40 litre süt alırdım. 6-7 ayda bir destek geliyor ama etkisi yok. Ulusal Süt Konseyi’nin 50 kuruş artırması yeterli değil. 6 ayda verdikleri artış sadece 1.20 kuruş. Ahır giderleri arttı. Aşılar ücretli. Eskiden bir yıl ücretsizdi, sonra hep ücretli oldu. 20 yılı aşkın süredir ücretli. Veteriner sistemi yok, biz veterineri getiriyoruz. Aşı, ilaç, yem, elektrik, mazot hepsi gider. Bu işin maliyeti çok fazla. Her şey arttı. Ahır giderleri artınca hayvancılık sürdürülemez hale geldi. Çiftçilik yapmayanın bu işi sürdürmesi mümkün değil,” diye konuştu.
“GECEMİZ YOK, KAZANCIMIZ YOK”
Dündar “Sermayesi olan parasını bankaya yatırıyor, aylık 450-500 lira alıyor. Biz hayvancılıkla uğraşıyoruz, üretim yapıyoruz, katkı sağlıyoruz, ama ekonomi döngüsü içinde karşılığını alamıyoruz. Sabah 5’tekalkıyoruz, hayvanlara bakıyoruz, altlarını temizliyoruz, yem veriyoruz, ama para kazanamıyoruz. Bu durumda neden yapalım ki? Satarım malımı, tarlamı, yatırırım bankaya. Hiç değilse saatim belli olur, günüm belli olur. Sermaye varsa yatırım yapılır ama ben bırakamıyorum. O kadar yatırım yaptım. Fakat artık hayvancılıkta sorunlar çoğaldı. Hayvanlarda ishal gibi hastalıklar var. 5 miligramlık bir aşı 500 lira. Ben aşıyı almak için 35-40 litre süt satmam lazım. Bir aşı almak için ciddi maliyet gerekiyor. Koruyucu aşıların 100 gramı 5-6-7 bin lira.” ifadesinde bulundu.
“MARKET 32’YE SATIYOR, SANAYİCİ 16’YA ALIYOR”
Dündar, üretici ile market arasındaki uçuruma dikkat çekerek, “1 litre yağsız süt 32 lira. Markette 32 lira olan sütü bizden 16 liraya alıyorlar. Devlet denetlemiyor. Ulusal Süt Konseyi 18 lira 35 kuruş fiyatı açıkladı ama sanayici 16 liraya alıyor. 1.20 kuruş zam verildiğinde 60 lira yem zammı geldi. Yani süt fiyatı açıklanır açıklanmaz yeme zam gelir. Bu hiç şaşmaz.” açıklamasında bulundu.
“TABAN FİYAT ŞART, DENETİM OLMALI”
CHP’li Ömer Fethi Gürer, çözümün net olduğunu belirterek, “Taban fiyat uygulanmalı. Sanayici hem sütü düşük fiyata alıyor hem yemi pahalı satıyor. Üstelik yemi yurtdışından ithal ediyoruz, Büyükbaş Hayvanda mera hayvancılığı önemli ölçüde bitti.12 ay kapalı yemle beslenen hayvan gideri arttı. Hayvan hastalıkları, buzağı ölümleri gelişmiş ülkelere göre ülkemizde yüksek. Şap hastalığı da önemli ölçüde et ve süt kaybına neden oluyor. .Bir aydır hayvan pazarları kapalı. Yetkililer durumu açıklamıyor. Aşıya rağmen hastalık yayılması önü neden kesilemedi? Süt inekçiliğinde beslenme önemli. Süt yemi ile verim artıyor. Süt yemi fiyatı ise durmuyor. Hayvancılıkta gelir gider dengesi bozulması küçük aile tipi işletmelerin ayakta kalmasını zora soktu. Hayvan işletmeleri her yıl bir önceki yılı arattırıyor. Dert çok gelir sınırlı. İktidar ithalatı değil yerli hayvancılık yapanı desteklemelidir Ahırda artan sorun rafta et ve süt ile et ve sütten elde edilen ürünlere zam olarak yansıyor. Ahırın sorunu bitmeden et ve süt sorunu bitmez.” dedi.
News
Gündem
Gündem
Gündem
Gündem
Gündem
Gündem
