Demokratik bir toplumun var olması için seçimlerin adil ve dürüst bir şekilde yapılması son derece kıymetli. Ülkemizde ne yazık ki, seçimlerde hile ve manipülasyon yapılıyor: seçim sonuçları doğru bir şekilde yansıtılmıyor. Bu durum halkın, siyasi kurumlara ve devlete olan güvenini sarsarak demokrasiye ciddi anlamda zarar veriyor. İşte tam da burada siyasi partilere çok önemli görevler düşüyor.
Seçim, sadece meydanlarda kazanılmaz. Siyasi partilerin dev billboardlardaki vaatleri, kürsülerdeki kalabalık gösterileri, televizyon tartışmalarındaki sert çıkışları bir yere kadar… Asıl mesele, milletin iradesinin sandığa girip girmediği ve oyların güvenle sayılıp sayılmadığıdır. İşte bu yüzden ‘’sandık güvenliği’’ meselesi demokrasinin kalbidir.
Geçmişi hatırlayalım…2014 seçimlerinde’’ trafoya giren kedi’’ açıklaması, Türkiye’nin siyasi tarihinde kara bir mizah olarak kaldı. Elektrik kesintileri, tutanak hataları, mühürsüz oy pusulaları, müşahitlerin sandık başlarından uzaklaştırılması gibi pek çok olay hafızalara kazındı. Sonuçta milyonların aklında hep aynı soru kaldı: Oylarımız gerçekten doğru mu sayıldı?’’
Bugün baskın seçimi konuşuyoruz. Ve kritik soru şu: Muhalefet baskın seçime hazır mı?
CHP’den İYİ Parti’ye, Saadet’ten Deva Partisi’ne kadar bütün muhalefet partilerinin üzerine düşen ilk görev, sandığı korumaktır. Ama hȃlȃ ortada seçim güvenliğiyle ilgili net, güven veren, kapsamlı bir plan görünmüyor. CHP, ‘’seçim güvenliği komisyonu kurduk’’ diyor ama ayrıntılar halkla paylaşılmıyor. İYİ Parti, ‘’sandıkları sahipsiz bırakmayacağız’’ diyor ama hangi köyde kaç müşahit hazır, bilinmiyor. DEVA ve GELECEK Partisi demokrasi nutukları atıyor ama iş sahaya gelince ortada bir koordinasyon yok!
Sandık güvenliğini sağlamak için aylar öncesinden ciddi hazırlıklar yapılması gerekiyor. Planlama, istişare, müşahitlerin eğitimi, tutanakların anlık kontrolü… Tüm bu hazırlıklar disiplin, kararlılık ve zaman istiyor.
Oysa iktidar bu alanda YSK dahil, yıllardır sistematik bir düzen kurmuş durumda. Bu makine gibi işleyen yapı karşısında muhalefetin dağınık görüntüsü demokrasi adına büyük bir risk. Bu mesele artık siyasal iktidarın keyfiyetine bırakılamaz.
Peki, ne yapmalı?
*Evvela ortak hareket edilmeli: Her parti ayrı ayrı değil, muhalefet ortak bir ‘’Sandık Güvenliği İttifakı’’ kurarak süreci yürütmeli. Eğer Ekrem İMAMOĞLU’nun yerel seçimde almış olduğu tedbirler uygulanırsa sandık güvenliği büyük ölçüde sağlanmış olur.
*Sandık görevlisi ve müşahit ordusu kurulmalı: Her sandıkta en az bir, tercihen birden fazla eğitimli müşahit bulunmalı. Bu kişiler sadece gönüllü değil, profesyonel eğitimden geçirilmiş olmalı. Her sandıkta resmi sandık görevlisi dışında en az iki gözlemci görevlendirilmeli.
*Kırsal bölgeler için özel plan hazırlanmalı: elektrik kesintilerinin yaşandığı bölgelerde alternatif çözümler (jeneratör, anlık araçlı takip ekipleri) hazır olmalı. Çıkacak sonuçlar elden güvenli bir şekilde teslim edilmeli.
*Şeffaflık sağlanmalı: Muhalefet yaptığı hazırlıkları halk ile paylaşmalı. Eğer halk, oyunun güvence altında olduğunu bilirse sandığa daha güçlü gider.
*Yapılabilecek tüm hilelere karşı uyanık olunmalı ve tedbir alınmalı. Özellikle burada kolluk kuvvetlerine çok ciddi görevler düşüyor.
*Karşılaştırmalı kontrol yapılmalı, tutanaklar ve pusulalar pür dikkat incelenmeli.
*Veri güvenliği sağlanmalı. Hacker’lara karşı önlem olarak dijital ortam kesinlikle kullanılmamalı, teknolojiden uzak bir seçim olmalı. Dijital ortamdan ne kadar uzak durulursa seçim güvenliği o kadar iyi sağlanmış olur.
*Manipülasyonlara kesinlikle gelinmemeli, kesin seçim sonuçları ilan edilene kadar sandık başından hiçbir yere ayrılmamalı.
*Mükerrer oy kullanılmaması için, önceden uygulanan parmak boyası yöntemi muhakkak yeniden hayata geçirilmeli.
Eğer muhalefet hep birlikte bu konuda üzerine düşeni yaparsa, sandığa sahip çıkarsa; halkın oyuna da sahip çıkmış olur. Bu şekilde aslında kendi geleceğini de, seçmenin geleceğini de garanti altına almış olur. Sandığı koruyan muhalefet, iktidar olur.
Seçim günü sosyal medyadan “şu sandıkta sıkıntı var”, “burada elektrik kesildi”, “şurada müşahitler dışarı çıkarıldı” haberlerini paylaşmak, siyaset değildir. Siyaset, o sorunları yaşanmadan önlemek, her sandığın başında dimdik durmaktır.
Meryem Zerrin EKİCİOĞLU
News
Yazarlar
Yazarlar
Yazarlar
Genel
Genel
