Afganistan’da ikinci kez iktidara gelen Taliban iktidardaki ikinci yılını kutluyor. Ancak Taliban’ın iktidar karnesi ülkeden kaçanların ifadesiyle ‘Afganistan açık cezaevi’. İktidara geldiklerinde özellikle kadın haklarında olmak üzere temel hak ve özgürlüklerde kısıtlamaya gitmeyeceğini söyleyen Taliban, verdiği hiç bir sözü tutmadı. Kadın ve kız çocuklarına ilk önce parklara gitmeyi yasaklayan Taliban,kadınlara üniversite ve orta öğretimin kapılarını kapatıp, STK’larda çalışmalarını yasakladı.

Afganistan’da Taliban’ın yönetimi ele geçirmesinin ikinci yıl dönümünde ülkenin farklı noktalarında ‘işgalcilerden kurtuluş” adı altında etkinlikler düzenlendi. Taliban hareketinin merkezi olan ve Heybetullah Ahunzade’nin kararnameyle yönettiği Kandahar’daki geçit töreni halktan uzakta bir askeri kampın içinde yapıldı. Başkent Kabil’deki Ahmad Şah Mesud Meydanı’ndaki törende güvenlik personeli gibi giyinen Afgan çocuklar plastik silahlar taşıdı.

Herat sokaklarında toplanan Taliban destekçileri “Avrupalılara ölüm! Çok yaşa Afganistan İslam Emirliği! Amerikalılara ölüm!” şeklinde sloganlar attı. Uluslararası toplum tarafından tanınmayan Taliban hükümeti yaptığı açıklamada “Kabil’in fethi, gururlu Afgan ulusunu kimsenin kontrol edemeyeceğini ve hiçbir işgalcinin ülkenin bağımsızlığını ve özgürlüğünü tehdit etmesine izin verilmeyeceğini bir kez daha kanıtladı” dedi.

Eski Amerikan Büyükelçiliği önünde toplanan yüzlerce kişi, ‘Afganistan İslam Emirliği’nin beyaz ve siyah bayraklarını salladı. Uluslararası güçlerin ülkeden çekilmelerinin ardından terk ettikleri Amerikan yapımı askeri araçlar da caddelerde gösterildi.

‘KADIN HAKLARI EN ŞİDDETLİ BİÇİMDE KISITLANDI’

38 milyondan fazla insanın yaşadığı ülke dünyanın en kötü insani krizlerinden biriyle karşı karşıya.
Taliban’ın 15 Ağustos 2021 tarihinden bu yana ülkede baskıcı politikalar uyguladığı ve Birleşmiş Milletler’in “cinsiyet ayrımcılığı” olarak adlandırdığı yasaların kadınları hedef aldığı eleştirileri yapılıyor.

Kamusal yaşamın yanı sıra istihdam ve eğitime erişimden de dışlanan kadınların haklarına getirilen kısıtlamalar, hükümetin uluslararası toplum tarafından tanınmasının önündeki en büyük engeller arasında gösteriliyor.

Ülkenin üniversitelerinin kapıları kadınlara kapatılmadan önce Kabil’de tıp öğrencisi olan Farah, AFP’ye “Artık toplumda bir yerim olmadığını hissediyorum. Geri kafalı ve kadın haklarına karşı olan birkaç erkeğin kurallarına uymakla sınırlandırıldım” dedi.

TALİBAN’A KARŞI KADIN GÖSTERİSİ

Yıldönümü etkinlikleri öncesinde küçük kadın grupları yüzlerini maskeleyerek Taliban rejimine karşı kısa gösteriler düzenledi. Kapalı kapılar ardında düzenlenen ancak sosyal medyada yayınlanan bir mitinge katılan Zholia Parsi, AFP’ye yaptığı açıklamada “Birleşmiş Milletler ve insan hakları örgütlerinin toplumun yarısının baskı altında olduğu gerçeğine dikkat çekmesi için gösteri yaptık” diye konuştu.
Taliban’ın yönetim vaatlerini tutmadığını söyleyen irleşmiş Milletler uzmanları “Taliban’ın fiili yetkililerinin, özellikle eğitime erişim konusunda herhangi bir kısıtlamanın geçici olacağına dair güvencelerine rağmen, sistematik ve her şeyi kapsayan bir ayrımcılık, marjinalleştirme ve zulüm sistemini ortaya koymuştur” açıklaması yaptı.