Toplumda adalet algısı ve güven erozyonu

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Türkiye’de adalet sistemi, her geçen gün daha fazla tartışılır hale geliyor. Toplumun en çok sığınmak istediği kurum olan yargı, artık güven vermez bir noktaya gelmiş durumda. Hukukun üstünlüğü ilkesi yerini, siyasi hesaplara ve baskı mekanizmalarına bırakıyor. İnsanlar artık yargılandıklarında işledikleri suçlardan çok siyasi görüşleriyle değerlendirildiklerine inanıyorlar. Bu durum, halk nezdinde adaletin tarafsızlığına duyulan güveni ciddi biçimde sarsıyor.

Her bireyin sığınabileceği en güvenli liman olması gereken adalet kurumu, bugün artık birçok insan için soru işaretleriyle anılıyor. Hukukun üstünlüğü ilkesi, zaman zaman siyasi etkenlerin gölgesinde kalıyor ve bu durum, toplumda adaletin tarafsızlığına dair endişeleri artırıyor. Bireyler artık adaletin herkese eşit bir şekilde işlemediğini düşündüklerinde, bu durum yalnızca yargı sistemine değil, aynı zamanda devletin temel kurumlarına olan güveni de zedeliyor. İnsanlar, suçun niteliğinden çok, kişinin kimliğinin ve düşüncesinin yargı süreçlerini etkilediğini hissettiklerinde, “adalet duygusu” derinden sarsılıyor.

Yargıya olan güven sarsıldığında insanlar hak arama cesaretini kaybederler

Düşüncesini ifade eden bir vatandaş, sosyal medyada görüşünü paylaşan bir genç ya da muhalif bir siyasetçi hakkında başlatılan soruşturmalar, zaman zaman kamu vicdanında adaletin terazisinin şaştığı yönünde değerlendirmelere neden oluyor. Oysa ifade özgürlüğü, demokratik toplumların en temel değerlerinden biridir ve yargı mekanizmalarının bu özgürlüğü koruyan bir çerçevede işlemesi beklenir. Yargı bağımsızlığı, yalnızca hukukçuların ya da siyasetçilerin konusu değil; toplumun tamamını ilgilendiren bir meseledir. Yargıya olan güven sarsıldığında, insanlar hak arama cesaretini kaybeder. Bu da sosyal barış açısından büyük bir tehdit oluşturur.

Diğer yandan, ceza sistemimizin yeterince caydırıcı olmaması ve suçluların topluma kazandırılmadan serbest bırakılması, toplumda güvensizlik ve tedirginlik yaratıyor. Her gün medyada karşılaştığımız şiddet haberleri, bu konudaki endişeleri daha da artırıyor. Suçun nedenlerine inmeden, yalnızca cezayla çözüm aramak ise uzun vadede yetersiz kalıyor. Adalet yalnızca hüküm vermek değil, aynı zamanda toplumu onarmakla da ilgilidir.

Yargı paketleriyle gündeme gelen düzenlemeler çoğu zaman yüzeysel çözümlerle sınırlı kalıyor. Oysa adalet sistemi, günlük siyasal ihtiyaçlardan bağımsız olarak, uzun vadeli ve kapsayıcı bir yaklaşımla ele alınmalı. Yargıya güvenin yeniden tesisi için sadece yapısal değil, zihinsel bir dönüşüme de ihtiyaç var.

Toplum olarak adalete olan inancımızı yeniden güçlendirebilmek için yargının bağımsız, tarafsız ve evrensel hukuk ilkelerine bağlı bir şekilde işlemesi gerekiyor. Ancak bu şekilde herkes için güvenli, adil ve yaşanabilir bir ülke inşa edebiliriz.

Funda CANPOLAT