Türk mitolojisinde bulut: Gök Tanrı’nın nefesi, göğün Türkçe’si

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Bulut.

Huzur için seyredilen, bereket yağdıran, gölgesiyle serinleten…

Musibetlerden koruyup kötülerden gizleyen,

Dünya’ nın yaratılmasından sonraki kaosun köpüğü,

Cennet ile Dünya arasındaki yarı yol olan bir tanrısal yüceliktir.

Orta Asya halklarında ‘bolluk getiren, sonsuzluk, özgürlük, masumiyet’tir.

Halk inancında, Bolit Isı (Bulut iyesi) koruyucu ruhtur ve yağmurun koruyucu ruhu da bulutlara bağlıdır.

Kadim Türk mitolojisinde bulut; yaşam, ruh, doğaüstü kudret ve göksel iradeyle bağ kurmanın bir sembolü iken, İslam inancında ise Allah’ın rahmetinin bir tecellisi olarak karşımıza çıkar.

Fars kültüründe kutsanmış ya da şanslı olduğunu belirtmek için birine “Göğünüz hep bulutlarla kaplı” denilmektedir.

Mitolojide ‘bu kainatta onu seven birinin olduğunu ve yalnız olmadığını anlasın’ diye başının üstünde dolaşması için insana gönderilen Tanrı’nın mevcudiyetinin timsalidir.

Gökyüzünde meydana gelen her olay bir işaret ya da Tanrı’nın bir müdahalesi olarak yorumlanır. Bulut da bu bağlamda Gök Tanrı’nın kudretinin tezahürü olarak bilinir.

Kadim Türk inancına göre evren üç katmandan oluşur: Göküyüzü, yeryüzü ve yer altı!

Gökyüzü, iyilerin ve tanrıların mekânı iken bulutlar yeryüzüne haber ya da ceza getiren varlıktır. Bulutun şekil değiştirmesi, onun ruhani bir yapıda olduğuna açık bir delildir.

Eski Türklerin bulutu, ‘göksel ruhlar’ın dolaştığı bir yer olarak görmesi şamanik ritüellerde de kendini gösterir.

Öyle ki;
Şamanlar, trans hâlindeyken ruhları göğe yükseldikten sonra bulutları aşarak Tanrı Ülgen’e ulaşmaya çalışır. Bu yolculuk hem fiziksel bir metafor hem de ruhani bir deneyimdir. Bulut tam da burada sıradanla kutsal arasındaki geçiş noktasının ta kendisidir.

Bulutlar, eski Türk inancında ataların ruhlarının dolaştığı, tanrıların yaşadığı bir mekandır. Bir ağacın bulutlara kadar uzandığı görüldüğünde onun kutsal, aracı, gökle temas kuran bir varlık olduğu düşünülür.

Örneğin; Hayat Ağacı…

Gövdesi yeryüzü ve gökyüzünü birbirine bağlarken kökleri yer altına, dalları ise göğe yani tanrıların katına uzanır. Bir şaman ruhsal yolculuğunda göğe doğru yükselirken bulutların içinden geçer.

İslamiyette ise Allah’ın rahmetinin ve kudretinin bir göstergesi, ilahi hikmetin bir sembolüdür. Topraklarda bereket yayılsın diye yağmur yağdırırken Allah’ın emrine boyun eğen bir varlıktır.

Rivayetlere göre, Peygamber Efendimiz daha çocukken ticaret için amcası Ebû Tâlib’le birlikte Şam’a doğru yola çıkar.

Bu yolculuk sırasında Bahira adındaki bir rahip, onu görür görmez onun farklı bir çocuk olduğunu fark eder çünkü başının üzerinde bir bulut yolculuğu boyunca gölge yapmaktadır. Bulut, burada gözle görülen bir gölgeden daha çok ilahi bir koruma ve seçilmişliğin işaretidir.

Bulut; Hz. Muhammed’in peygamberliğinden önce bile gözetildiğinin işareti ve yalnızca Güneş’in kavurucu sıcağından değil, onu dünyanın yükünden de koruyan bir gölgedir. “Koruyuculuğun ve seçilmişliğin nişanesi”dir. Arapça’da “el-Gamâme” adıyla anılan bu bulut, dilimizde “gölgeli ve rahmet getiren bulut” manasındadır.

Velhasılkelam…

Bulut, kimi zaman gölgesiyle serinlik veren bir dost, kimi zaman gökten inen ilahi bir mesajdır.

Kadim inançlardan semavi dinlere uzanan yolculuğunda hep bir anlam, hep bir mana taşır.

Gök ile yer arasında salınan bu zarif varlık, kutsal olanla sıradanın tam sınırında gezinir.

Belki de…

Bu yüzden başımızın üstünde yeri vardır!

Gamze KÖKSAL