Pakistan’da Lastik Atıkları Ekonomik Güce Dönüşüyor: Peşaver’den Dünyaya Uzanan Geri Dönüşüm Devrimi

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Pakistan’ın Hayber Pahtunhva (KP) eyaletinde, bir zamanlar atık olarak görülen eski kamyon, otobüs ve araba lastikleri sessiz bir devrime öncülük ediyor. Çöpe atılan veya açıkta yakılan lastikler artık sandalet, yer karosu, kova, ip, paspas ve hatta ihracat ürünü haline gelen sandalye ve oyun minderi gibi kullanışlı eşyalara dönüşüyor.

Bu dönüşüm, büyük fabrikalarla değil, usta ellerin ve zanaatkârlığın gücüyle gerçekleşiyor. KP’deki ustalar, bir lastiğin her katmanını — çelik kord, iç astar, yanak, sırt — titizlikle söküyor ve bu parçaları gerçek ticari ürünlere dönüştürüyor. Tüm süreç el emeğine dayanıyor, emisyon üretmiyor ve çevreyi kirletmiyor.

Peşaver’de Her Lastik Yeni Bir Ürüne Dönüşüyor

Peşaver’in yoğun caddelerinde, eski lastikler dikkatle ayrıştırılıyor. Kesim işlemleri, yalnızca el aletleriyle yapılıyor: çelik bıçaklar, testere ve maket bıçakları. Bu parçalar daha sonra ayakkabıcılar, zanaatkârlar ve mikro işletmeler tarafından terlik, sandalye, ip, kova ve daha birçok ürüne dönüştürülüyor.

Bir zanaatkâr olan Shafeeq, lastik tabanlı sandalet üretimiyle ilgili şunları söylüyor:

“Bu lastik tabanlar fabrika üretimi olanlardan çok daha dayanıklı. Kolay kolay aşınmazlar. Günde 40-50 çift satıyoruz. Nepal, Hindistan, Bangladeş ve Körfez ülkelerine ihraç ediyoruz.”

Geri Dönüşümle Gelişen Gayri Resmî Bir Ekonomi

KP’de devlet tarafından piroliz ve yakma tesislerine getirilen kısıtlamalar, daha çevreci ve insan odaklı geri dönüşüm modellerinin gelişmesini sağladı. Bugün, bölgedeki binlerce toplayıcı, kesici, zanaatkâr ve mikro girişimci bu sistemle geçimini sağlıyor. Üretilen ürünler Lahor’dan Karaçi’ye kadar geniş bir pazarda alıcı buluyor.

Yıllık %106 büyüme gösteren bu sektör, 115 farklı geri dönüştürülmüş kauçuk sevkiyatını Körfez ülkeleri, Afrika ve Güneydoğu Asya’ya ihraç ediyor ve Pakistan’ın döviz rezervlerine katkı sağlıyor.

Geri Dönüşüm Aile Geleneğine Dönüştü

Peşaverli genç girişimci Yasir, bu işin üçüncü kuşak temsilcisi. Küçük atölyesinde el yapımı lastik kovalar, ipler, tabureler ve su taşımak için kullanılan dayanıklı ürünler satıyor:

“Dedem bu işi başlatmıştı. Geri dönüşümden önce, bu sadece yaşamın bir parçasıydı. Bugünse bu ürünler hem dayanıklı hem de kırsal alanlar için vazgeçilmez.”

Pakistan’ın Sessiz Gücü: Geri Dönüşümle Gelen Sürdürülebilirlik

Hayber Pahtunhva’da yaşanan bu değişim, yalnızca atıkların yeniden değerlendirilmesi değil, aynı zamanda ekonomik, çevresel ve sosyal anlamda sürdürülebilir bir kalkınmanın da örneği. İthalat bağımlılığı azalıyor, karbon ayak izi düşüyor ve mikro girişimcilik destekleniyor.

Pakistan’da lastik geri dönüşümü artık yalnızca bir iş kolu değil, azmin, el emeğinin ve çevre bilincinin birleştiği güçlü bir dönüşüm hikayesi.